สรุปประมวลภาพ CoFSA & Food Spirit Engagement Workshop
กิจกรรมสุดท้ายของโครงการ Food Spirit จัดขึ้นเมื่อวันที่ 2 มีนาคม 2025 โดยมีเป้าหมายเพื่อสร้างความเชื่อมโยงระหว่าง 
อาหาร 
ผู้คน และ 
ระบบนิเวศ นำไปสู่การตระหนักรู้และจิตสำนึกในการแก้ไข 
วิกฤตอาหาร 
วิกฤตสุขภาพ 
วิกฤตสิ่งแวดล้อม และ 
ความไม่เป็นธรรมทางสังคม
เป้าหมายของกิจกรรม
สร้างกระบวนการให้เห็นความสัมพันธ์ของอาหารกับมิติต่างๆ 
พัฒนาเครือข่ายที่มีเครื่องมือเชิงกระบวนการ 
เชื่อมโยงท้องถิ่นกับระบบสากลผ่านตัวอย่างที่เป็นรูปธรรม 
.
ช่วงเช้าหลังจากพิธีเปิดและการภาวนา ฟรานส์ สุเกียร์ตา 
ผู้อำนวยการองค์กร UID จัดกระบวนการให้ผู้เข้าร่วม 
ประมวลภาพรวมจากเวิร์กชอปซีรี่ส์ “จักรวาลในชามข้าว” ตลอด 3 วันของ Soul Connect Fest 2025 
ที่สามย่านมิตรทาวน์ โดยเปรียบเทียบสถานการณ์ว่าเรากำลังอยู่ใน “วิกฤติซ้อนวิกฤติ” 
แต่เราสามารถเลือกเป็นส่วนหนึ่งของการสร้างระบบอาหารที่ดีกว่าได้! 
.
ประเด็นหลักจากการแลกเปลี่ยน สรุปได้ดังนี้
อาหารกับครอบครัวและสังคม 
อาหารเป็นมากกว่าสิ่งที่กิน แต่เป็นการส่งต่อภูมิปัญญาและวัฒนธรรม
ครอบครัวมีบทบาทสำคัญในการสอนคุณค่าของอาหาร 
เทคโนโลยีเปลี่ยนแปลงการบริโภค เราต้องเข้าใจและปรับตัว
. วิกฤตซ้อนวิกฤตในระบบอาหาร 
ระบบอาหารที่ไม่ยั่งยืนส่งผลกระทบต่อสุขภาพและสิ่งแวดล้อม 
การค้าอาหารข้ามประเทศกระทบต่อเศรษฐกิจและวัฒนธรรม 
เราต้องร่วมมือกันมากกว่าการตำหนิ โดยเริ่มจากสิ่งเล็กๆ ที่เปลี่ยนได้
จิตวิญญาณอาหารและระบบนิเวศ 
อาหารเชื่อมโยงกับจิตใจ ระบบนิเวศ และความสัมพันธ์ของผู้คน 
คนรุ่นใหม่เริ่มตระหนักถึงมิติทางจิตวิญญาณของอาหารมากขึ้น 
การเคารพอาหารคือการใช้ทรัพยากรอย่างพอเหมาะ ไม่ทำลายสิ่งแวดล้อม
. อาหารกับการเรียนรู้และการเปลี่ยนแปลง 
เปิดใจ ยอมรับ และตั้งคำถามกับความรู้เดิม 
ตระหนักถึงความสัมพันธ์ของ อาหาร + ความมั่นคงทางอาหาร + ธรรมชาติ
ทุกคนสามารถมีส่วนร่วมในการเปลี่ยนแปลงผ่าน การเลือกบริโภค การถ่ายทอดความรู้ และการทำงานร่วมกัน 
.
สำหรับกระบวนการช่วงบ่าย โทมัส เลอกรอง 
ที่ปรึกษาด้านเทคนิคหลักเครือข่าย CoFSA โดย UNDP ได้แนะนำบทบาทและเครื่องมือของเครือข่าย พร้อมเชิญชวนให้ร่วมสร้างเครือข่ายและแลกเปลี่ยนความคิดเห็น จากนั้น ช่วงบ่ายเป็นกระบวนการ World Café 
ที่เปิดพื้นที่ให้ทุกคนได้แลกเปลี่ยนไอเดียเกี่ยวกับ “การนำชีวิตกลับคืนสู่ระบบอาหาร” โดยการหารือแบ่งเป็น 7 กลุ่ม ได้แก่
การสร้างเครือข่ายองค์กรที่มีจิตสำนึก
เกษตรกร & เกษตรยั่งยืน
การสร้างตลาด & เครือข่ายผู้บริโภค
การขับเคลื่อนนโยบาย
ชุมชนท้องถิ่น & ภูมิปัญญา
ภูมิปัญญาดั้งเดิม วิทยาศาสตร์สมัยใหม่และความท้าทายด้านเทคโนโลยี
การพัฒนาศักยภาพในการขับเคลื่อนระบบอาหาร
ข้อสรุปจากการสนทนาพบว่า
ทุกกลุ่มเน้นการเชื่อมโยง อาหาร + ชีวิต + จิตสำนึก + สังคม มองว่าการบริโภคอย่างมีสติ & การเกษตรยั่งยืน เป็นทางออกของปัญหา และความร่วมมือของทุกภาคส่วนช่วยสร้างระบบอาหารที่เป็นธรรมมากขึ้น
ปิดท้ายด้วยการกล่าวขอบคุณวิทยากร ผู้ร่วมงาน โดยฮันส์ แวนวิลเลียนส์วาร์ด ที่ปรึกษาโครงการ Food Spirit ภายใต้การสนับสนุนของสำนักสร้างเสริมระบบสื่อและสุขภาวะทางปัญญา สสส. 
และโทมัส เลอกรอง 
พร้อมขอบคุณ 
ศูนย์ศึกษาเศรษฐศาสตร์การเมือง & สถาบันวิจัยสังคม จุฬาฯ ที่เปิดพื้นที่ให้เกิดการแลกเปลี่ยนที่ทรงพลังนี้ รวมทั้งโครงการ Food Spirit ที่มีบทบาทสำคัญในการบ่มเพาะเครือข่ายด้านอาหารและจิตวิญญาณในไทยและภูมิภาค ช่วยสร้างพื้นที่ให้เกิดการเรียนรู้และเชื่อมโยงแนวคิดเกี่ยวกับระบบอาหารที่ยั่งยืนและเป็นธรรมสำหรับทุกคน 
“แม้โลกจะเต็มไปด้วยความท้าทาย แต่เรามีพลังที่จะเดินหน้าสู่อนาคตที่ดีกว่า”
